Γράφει ο Ηλίας Αθ. Καραθάνος

Η παιδαγωγική μέθοδος που προτείνεται ως κατάλληλη κι ενδεδειγμένη, είτε γίνεται από πλευράς σχολικής δομής, είτε οικογενειακής, είτε υπό άλλης κοινωνικής, είναι η σύνδεση της επιβράβευσης με κάποια επιτυχία σε οποιονδήποτε τομέα δραστηριότητας ή σημαντική πρόοδο σ’ αυτόν.

Ο παιδαγωγικός έπαινος λειτουργεί ως ένας υποθετικός λόγος, στον οποίο αυτός θα επέχει θέση υπόθεσης κι η επίδραση κι έκφανση της συμπεριφοράς του παιδιού αυτού, απόδοση. Με άλλα λόγια, η επαλήθευση της αντιμετώπισης ενός παιδιού στη δεδομένη και συγκεκριμένη περίσταση που εξετάζεται, κατά τον επιδιωκόμενο προσανατολισμό της εν λόγω περίπτωσης, έχει ως εφαλτήριο και κίνητρο τη βράβευση, που εκλαμβάνεται ως πλατφόρμα ενέργειας, ώστε να προσκομίσει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Γι’ αυτό το θέμα, ας ακούσουμε να μας μιλά επιτυχημένα, κατατοπιστικά, σοφά κι εύγλωττα ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης για προσαρμογή στην επιείκεια και μετριασμό της μεθόδου διαπαιδαγώγησης, κατά το αρχαιοελληνικό: «Παν μέτρον άριστον» και «το μέσον» της φιλοσοφίας του Αριστοτέλη, μαζί με τους άλλους σπουδαίους Έλληνες της αρχαιότητας: Σωκράτη, Πλάτωνα κι Ισοκράτη.

Πρόκειται για τον μεγάλο Άγιο της εποχής μας, τον Πορφύριο με τον Παΐσιο τον Αγιορείτη, που ασχολήθηκαν και με τα παιδαγωγικά. Λοιπόν ο Άγιος Πορφύριος γράφει: «Τα παιδιά με τους συνεχείς επαίνους δεν οικοδομούνται. Γίνονται εγωιστές και κενόδοξοι. Θα θέλουν σε όλη τους τη ζωή να τους επαινούν. Όλοι διαρκώς, έστω κι αν τους λένε ψέματα. Δυστυχώς, σήμερα μάθανε όλοι να λένε και ψέματα και τα δέχονται οι κενόδοξοι. Είναι η τροφή τους. ‘Πες το κι ας είναι ψέμα κι ας είναι ειρωνεία’ λένε. Ο Θεός αυτό δεν το θέλει. Ο Θεός θέλει την αλήθεια. Δυστυχώς, αυτό δεν το καταλαβαίνουν όλοι και κάνουν το εντελώς αντίθετο. Τα παιδιά, όταν τα επαινείς συνεχώς, χωρίς διάκριση, τα πειράζει ο αντίθετος (μισάνθρωπος διάβολος)».

Ειδικότερα για τον καταστροφικό εγωισμό, την έπαρση και την φιλαυτία που φωλιάζει σ’ αυτό το παιδί, του οποίου διαστρέφει τον χαρακτήρα του, ο Άγιος Πορφύριος συνεχίζει: «Τους ξεσηκώνει τον μύλο του εγωισμοί, και συνηθισμένα από μικρά στους επαίνους, που τους εξάπτουν τη φαντασία και τους κάνουν φαντασιόπληκτους, τόσο από τους γονείς και τους δασκάλους, προχωρούν ίσως στα γράμματα, αλλά τι το όφελος; Στη ζωή θα βγουν εγωιστές κι όχι Χριστιανοί (Τους εξομοιώνει με φορείς ταπεινοφροσύνης, ως κάτοχους αυτής της τόσο σπάνιας και πολύτιμης αρετής). Οι εγωιστές δεν μπορούν να είναι ποτέ Χριστιανοί (και μάλιστα Ορθόδοξοι). Οι εγωιστές θέλουν διαρκώς, όλοι να τους επαινούν, όλοι να τους αγαπάνε, όλοι να λένε καλά γι’ αυτούς, πράγμα που ο Θεός μας, η Εκκλησία μας, ο Χριστός μας δεν το θέλει. Η θρησκεία μας δεν θέλει αυτόν τον τρόπο, αυτήν την αγωγή».

Η άλλη εκδοχή της ηπιότητας και συνάμα ρεαλιστικής προσέγγισης συνεχίζεται: «Αντίθετα θέλει τα παιδιά από μικρά να μαθαίνουν στην αλήθεια, αναπτύσσοντας βιώματα από την τακτική θήτευση στην Εκκλησία, διαβάζοντας θεοφώτιστα βιβλία που ομιλούν περί αγάπης, αντλώντας διδάγματα ευσέβειας από μια συνετή, σώφρονα, συναισθηματική διαπαιδαγώγηση, σπουδάζοντας κυρίως ανθρωπιστικές επιστήμες, παίρνοντας μαθήματα θύραθεν παιδείας κι ειδικής κατάρτισης κατά τον Χριστό.

Η αλήθεια του Χριστού τονίζει ότι, άμα επαινείς έναν άνθρωπο, τον κάνεις εγωιστή και σκληρό. Ο εγωιστής είναι ο μπερδεμένος, ο οδηγούμενος υπό του διαβόλου και του κακού πνεύματος. Έτσι μεγαλώνοντας μέσα τον εγωισμό, η πρώτη του δουλειά είναι ν’ αρνείται τον Θεό και να είναι ένας σκέτος εγωιστής, υβιστής Αυτού. Κι απροσάρμοστος μέσα στην κοινωνία». Αυτά αναφέρουμε, αντιγράφοντας το βιβλίο «Βίος και Λόγοι».

Ο μεγάλος μας, στρατηγός Μακρυγιάννης γράφει ότι η μητέρα του, του έλεγε συχνά για να τον διδάξει: «Παιδί μου, εγώ δεν έχω ψωμί να σου δώσω. Κάνε τρεις μετάνοιες στον να ρου δώσει. Έτσι από μικρό ακόμη τον συνήθιζε στην διάπραξη των καθηκόντων του προς τον Χριστό και να τον παρακαλάει ως Δότη παντός αγαθού.

Δεν πρέπει ν’ απορούμε, όταν με την αγωγή μας μακριά από τον Χριστό, που είναι εσφαλμένη κι όχι ηθοπλαστική, διαπλάσσουμε μια κοινωνία οξύτητας, σύγκρουσης, απανθρωπιάς, γεμάτη από ειδεχθή εγκλήματα, αδιαφάνειας, εμπορίας όπλων, λευκής σαρκός, ναρκωτικών, που επιχειρεί ξέπλυμα μαύρου χρήματος, λαθρεμπορίου, απάτης, μιζών, αισχρών υπερκερδών, τοκογλυφίας.

Εξάλλου, με την αστείρευτη παροχή μας στα παιδιά ικανοποιώντας αφειδώς τις ιδιότροπες, ισχυρόγνωμες κι αχόρταγες απαιτήσεις τους. Αντί της διαμόρφωσης αξιόλογης προσωπικότητας, χρήσιμης σε εαυτόν και στους άλλους, με αυτόν τον τρόπο συντελέσαμε, ώστε τα παιδιά να σιχαθούν τα πάντα κι ήδη από το Δημοτικό Σχολείο ακόμη, να πάσχουν από κατάθλιψη, γιατί τα έχουν γευτεί όλα από νωρίς κι έτσι η ζωή τους χάνει το νόημα της συνεχούς προσπάθειας, βαθμιαίας και σταδιακής απόκτησης αγαθών.

Γι’ αυτό ας παρακαλέσουμε τους αγίους να προστρέξουν για βοήθειά μας, ώστε με την συναντίληψή τους και τη θεία συγκατάθεση, να μπορέσουμε να ξεβολευτούμε, αφού εγκαταλείψουμε τον καθησυχασμό του καναπέ και τη λογική του «έλα μωρέ τώρα! Εγώ θα διορθώσω την κατάσταση; Εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα;».

Με άλλα λόγια, όποιος ενδιαφέρεται μόνον κι αποκλειστικά για τον εαυτούλη του, δεν εκπληρώνει την ουσία του Χριστιανού, παρά την επιφάνεια και τον εξωτερικό τύπο, που δημιουργούν την σεμνοτυφία.

Καθώς, σημειώνει κι ο Άγιος Παΐσιος, Γέροντας ο Αγιορείτης, ο Χριστός μας, όταν δει σε μας πνεύμα θυσίας, αυτοθυσία, αυταπάρνηση, φιλότιμο, συγκινείται πολύ και μας παρέχει πλούσιο το έλεος και τη χάρη Του. Σε καμιά περίπτωση δεν δικαιούμαστε να πούμε ότι η υπόθεση είναι τελειωμένη και χαμένη ή εξοφλημένη από πρώτο χέρι, ούτε βέβαια ότι δεν γίνεται τίποτε.

Θεόπνευστα λόγια του αποστόλου Παύλου: «Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούνται με Χριστώ» (Φιλιπ δ΄13), όλα μπορούμε να τα πετύχουμε και τα στραβά ακόμη να διορθώσουμε.

Και σε άλλα θέματα της σύγχρονης εποχής μας, μπορούμε να προβούμε σε εξέταση κι ανάλυση, τα οποία είναι κρίσιμα και αυξημένης βαρύτητας για την καθημερινότητα, που όμως τείνουν να μας αποπροσανατολίζουν, με την επικρατούσα σύγχυση, την οποία καταβάλλουμε στο παρόν συμπίλημα, εναγώνια προσπάθεια να την ξεδιαλύνουμε.

Αλήθεια τι ευτυχία θα ήταν απλωμένη διάχυτα στην κοινωνία μας, όταν οι ποικίλες δομές της ήταν πλημμυρισμένες με ειρήνη, γαλήνη, αλληλεγγύη, κατανόηση κι απέραντη, πραγματική και κατά Θεό αγάπη, η οποία ταιριάζει μαζί με το πνεύμα της θυσίας και γι’ αυτό «ου ζητεί τα εαυτής» (Α΄ Κορινθ ιγ΄ 5), κατά τον ουρανοβάμονα απόστολο Παύλο.

Στείλε Θεέ μου, τους αγίους σου να μας βοηθήσουν σ’ αυτό το ξεχώρισμα της αληθινής αγάπης, που αποτελεί δώρο και καρπό του Αγίου Πνεύματος, από την άλλη, την περιθωριακή, την ψεύτικη, όπως έλεγε ο Πατροκοσμάς. Ιδιαίτερα άπλετη να είναι η χάρη Σου, στα θέματα της πίστεως, της αληθείας, των σχέσεων με τους ετεροδόξους και τους ετεροθρήσκους, χωρίς ξενοφοβικά ή μεροληπτικά κατάλοιπα εκ του παρελθόντος ή και ρατσιστικές τάσεις εκ της εγγενούς οίησης.

Όμως οι οικουμενιστικές και συγκρητιστικές τάσεις που μας διακατέχουν, είναι τερτίπια των παθών μας και της αμαρτίας που απορρέουν από την διαστρέβλωση της αλήθειας, της Νέας Εποχής και της Παγκοσμιοποίησης, για να διαλυθούν, μαζί με τις κούφιες «αγαπολογίες των σαλονιών», που καταβάλλουν συντονισμένες προσπάθειες για διαχωρισμό της αλήθειας από την αγάπη, προσποιούνται, καμώνονται, υποκρίνονται και «χαϊδεύουν τα αυτιά» των «αλλιώτικων» ανθρώπων που καταφανώς βρίσκονται σε λάθος δρόμο.

Κολακευτικά, προκειμένου να επιτύχουν τη σκοπιμότητά τους και να τους προσεταιριστούν, λέγοντάς τους ότι τάχα, βαδίζουν σωστά, στα προδιαγεγραμμένα πλαίσια κι ότι ανεξάρτητα από ιδεολογία ή δοξασία ή θρησκεία, Ορθόδοξοι Χριστιανοί, παπικοί, προτεστάντες, μονοφυσίτες, σιΐτες μωαμεθανοί, σουνίτες, ινδουιστές, βουδιστές, όλοι το ίδιο είναι, αφού πιστεύουν τάχα στον ίδιο Θεό(;).

Πάτροκοσμά έλα για να πεις στους αγαπολόγους-εκκλησιαστικούς μας ταγούς, καθώς και που είναι σφόδρα αλλοιωμένοι κατά το φρόνημα, καθηγητάδες που το παίζουν αυθεντίες, αυτά που έλεγες τότε κι αναφέρονται στο βιβλίο: «Βίος και Διδαχές του Πατροκοσμά» του Μενούνου: «Εγώ αδελφοί μου, εκπαιδεύτηκα εις την σπουδήν σαράντα και πενήντα χρόνους, εδιάβασα πολλά και διάφορα βιβλία και περί Εβραίων και περί Ελλήνων (εννοεί ειδωλολατρών) και περί άλλων ασεβών κι αιρετικών, ερεύνησα τα βάθη της σοφίας κι ηύρα ότι οι άλλες πίστες είναι ψεύτικες, κάλπικες μόνον η ιδική μας, η χριστιανική είναι ορθόδοξος, αληθινή και αγία».

Και συνεχίζει ο προκείμενος άγιος να εξαίρει την Πίστη μας, καθώς κατέχει τη μοναδική αλήθεια: «Διά τούτο σας λέγω, αδελφοί μου Χριστιανοί, να χαίρεστε και να ευφραίνεστε, οπού ευρεθείτε, Χριστιανοί Ορθόδοξοι και να κλαίετε και να θρηνείτε τους απίστους κι αιρετικούς, οπού ευρίσκονται εις το σκότος. Δι' αυτούς έγινεν η Κόλασις, αυτή είναι η καθολική πατρίδα τους».

Αυτή εδώ την παράγραφο αφιερώνει ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ξεχωριστά στους πικραμένους και θλιβομένους, εισάγοντας αντίθεση από τη μεταχείριση των αλλοθρήσκων ωφελούνται. Ετούτην την ζωήν ας την χαρούν με όλα τα αγαθά τους και από την άλλην, την ουράνιον, ας μην ελπίζουν τίποτες. Η άλλη είναι εμάς των Χριστιανών, των βαπτισθέντων, των μυρωμένων, των εξομολογουμένων, των μεταλαβημένων, εμάς των ταλαιπωρημένων, των πεινασμένων, των διψασμένων, των στενοχωρημένων, των υβρισμένων, των δαρμένων, των φυλακωμένων και όσοι τα παθαίνουν αυτά διά την αγάπην του Χριστού, εκείνων είναι βέβαια η άλλη ζωή, ο Παράδεισος, και καλότυχοι εκείνοι οπού τραβούν εδώ θλίψεις και βάσανα και ταλαίπωροι εκείνοι οπού έχουν όλα τα χουζούρια και τες ανάπαυσες και τρων και πίνουν ξέγνοιαστοι».

Έλα άγιε Πατροκοσμά να νουθετήσεις όσους κάνουν τεμενάδες στον προκαθήμενο των Ρωμαιοκαθολικών της Δύσης και καθεδρεύει στη Ρώμη, μολονότι υπήρξε η μοναδική αιτία της δημιουργίας, καθώς και της συνέχισης του σχίσματος: «Τον πάπα να καταράσθε, διότι αυτός θα είναι η αιτία». Αυτά άγιέ μου, είπες τότε κι η συνέπειά σου εγγυάται το σήμερα.

Πολύ έντονη αισθανόμαστε σήμερα την έλλειψη της ευθύτητας και της ντομπροσύνης εκείνων των παλαιών αγίων και σοφών εκκλησιαστικών ηγετών, παρά για να βοηθήσουν και το ορθόδοξο λογικό ποίμνιο και τους πλανωμένους αδελφούς μας, η επιλογή τους ει έλεγαν «το ναι ναι και το ου ου, με ειλικρίνεια και χωρίς σκοπιμότητες, σύμφωνα με την υπόδειξη του ίδιου του Κυρίου μας (Ματθ ε΄ 37).

Σήμερα ευλογούνται οι μειονότητες, όπου κι αν βρίσκονται, μέσα στα πλαίσια της Παγκομιοποίησης, της Νέας Τάξης Πραγμάτων, των Λεσχών, των Στοών και των Σεξτών, λες και δεν ισχύει η δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας που υπερέχει αναντίρρητα. Η γλώσσα της αληθείας συκοφαντείται από την επικράτηση των παραπάνω «νέων» πολιτικών συστημάτων και το νέο φασισμό που λέγεται «πολιτική ορθότητα». Η αλήθεια διαστρεβλώνεται και συκοφαντείται ως φονταμενταλισμός, φανατισμός και ρητορική μίσους.

Λοιπόν χρειαζόμαστε θαρραλέους ηγέτες κι όχι παρμένους, μουδιασμένους, ηττοπαθείς και ψοφοδεείς νενέκους. Έχουμε ανάγκη από γενναία ηγεσία, η οποία όπου κι αν βρίσκονται, είτε στον εκκλησιαστικό, είτε στον πολιτικό, κοινωνικό ή όποιον άλλον χώρο θα θέλουν και θα μπορούν, πάντοτε να υψώνουν το ανάστημά τους, με τη βοήθεια του Χριστού μας, της κυρίας μας Θεοτόκου, προμάχου κι υπερμάχου στρατηγού ου ευσεβούς μας Γένους και των αγίων.

Είναι ανήθικο κι αδικία και δεν θα το επιτρέψει ο Θεός να ευδοκιμεί και να καρποφορεί. Δεν μπορείτε εσείς Δυτικοί τοκογλύφοι του» Διευθυντηρίου» να ταλαντεύεστε για όσα διαπραγματευθήκαμε και συμφωνήσαμε. Δεν μπορείτε να διακατέχεστε από σκοπιμότητες κι υστεροβουλίες, ούτε καιροσκοπισμούς, ούτε να μας υποτιμάτε ασύστολα. Υπ’ όψη σας ότι οι διαβουλεύσεις, που καταλήγουν σε σύμπτωση απόψεων απαιτούν αμοιβαίες υποχωρήσεις και ταυτόχρονα προσχωρήσεις τουλάχιστον δύο πλευρών. Η αλλοπρόσαλλη τακτική είναι αφερέγγυα και σημαίνει στεγνή και στυγνή εκμετάλλευση της αδυναμίας και του πόνου του άλλου, μιλώντας αφ’ υψηλού και εκ του ασφαλούς, τη στιγμή μάλιστα, που ο άλλος έχει εκπληρώσει τις δικές του υποχρεώσεις που απορρέουν από την εκατέρωθεν δεσμεύσεις, όσο αφορά για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μεταξύ των ενδιαφερομένων πλευρών.

Όχι κύριοι της εξουσίας θα έχετε σοβαρές επιπτώσεις στην εκλογή σας για την επιχείρηση κατάργησης της αργίας της Κυριακής, ούτε βέβαια θα σας αφήσουμε να προβείτε τελικά στην κατάργηση ενός θεσμού ηλικίας 17 αιώνων. Δηλαδή μετρά από τα χρόνια ήδη του αγίου μας αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου. Αλήθεια! Πόσους αγώνες δεν έδωσε ο Άγιός μας για την τήρηση της αργίας της Κυριακής, λέγοντας ότι το κέρδος που σημειώνεται την Κυριακή είναι καταραμένο και μπορεί να οδηγήσει σε ζημία.

Κι ο Πατροκοσμάς έκανε αγώνα για την διαφύλαξη της αργίας της Κυριακής, ο οποίος ερέθισε κι εξόργισε τους Εβραίους μικροπωλητές και πραματευτάδες γυρολόγους, οι οποίοι ζημιώνονταν αφάνταστα οικονομικά, γιατί στα τότε παζάρια του Σαββάτου, λόγω αργίας της θρησκείας τους που τους ανάγκαζε να απόσχουν από το προκείμενο διακομιστικό εμπόριο ή να καταπατήσουν το Νόμο, πράγμα που επαφίονταν στην ατομική δύναμη της πίστης τους. Γι’ αυτό δωροδόκησαν τον Κούρτ πασά να κρεμάσει τον άγιο.

Επομένως έχουμε ανάγκη από ηγέτες που ευθαρσώς και τολμηρά θα βροντοφωνάζουν και μέσα και έξω από τη χώρα μας: Όχι, δεν θα σας αφήσουμε να τα ξεπουλήσετε και να τα ξεθεμελιώσετε όλα προς χάρη των ξένων ή ντόπιων αφεντικών, καθώς και για ξενόφερτα συμφέροντα, γιατί «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες», κατά το γνωστό σύνθημα της μεταπολίτευσης.

Υπενθυμίζουμε ότι εδώ είναι Ελλάδα, χώρα ηρώων, αγίων και μαρτύρων, η οποία μεγαλύνθηκε στην Ιστορία της, χάρη στην αντίσταση των ηγετών της, στα τόσα ΟΧΙ στην συνεχή πολυετή διάρκειά της, που την επιστέγαζαν ένδοξα στεφάνια δάφνης και τιμής, ενώ το μεγαλείο της δεν προέκυψε από την πληθώρα των σκαμπανεβασμάτων, παλινδρομήσεων, κωλοτούμπων κι οσφυοκαμψιών.

Αυτές οι παλινωδίες έχουν καταντήσει το αγαπημένο σπορ αυτών που μας κυβερνούν. Κάθε φορά, σε κάθε καμπή της Εθνικής μας Ιστορίας, τον πρώτο ρόλο διαδραματίζει μια έντιμη ηγεσία, με τους ηγέτες να τίθενται μπροστάρηδες στο λαϊκό κίνημα, του οποίου είναι δημιουργοί, έχουν το έναυσμα και το ανατροφοδοτούν, το εμπνέουν κιόλας και το κατευθύνουν, αφού έχουν κερδίσει την απόλυτη εμπιστοσύνη, που την διατηρούν.

Όλοι εσείς οι άγιοι, που ευαρεστείστε για την τιμή, την οποία τρέφουμε για σας, ελάτε σε αντίληψή μας για να παρηγορήσετε και να εμψυχώσετε τον λαό μας, καθώς η σημερινή οικονομική κρίση εδράζεται σε στενότητα προτύπων, αξιών, ηθικότητας, διαφάνειας, ιδανικών, αρχών, πραγματικών ηγετών και προσανατολισμού, που συνεχώς εντείνεται.

Να μας διδάξετε για να ξαναποκτήσουμε τη λεβεντιά, την παλληκαριά και την αφοβία, όπως έκαναν πάντα και σε κάθε ηρωική περίοδο εναντίον κάθε εχθρού. Σ' αυτά τα παλληκάρια των προγόνων μας, που έπιναν νερό στο όνομά ας κι έδιναν τη ζωή τους για τον Χριστό και την Πατρίδα. Σ’ αυτά τα παλληκάρια των προγόνων μας, που για πάνω από 2.000 χρόνια έπιναν νερό στο όνομά σας και πρόσφεραν ακόμη και τη ζωή τους για τον Χριστό και την Πατρίδα.

Ένα κλέφτικο τραγούδι, με τον υπέροχο ποιητικό του στίχο και την αρμονική μουσική του: «Παλληκάρια τα καλά μόνο τον Θεό φοβούνται (σέβονται). Δυστυχώς, σήμερα αντί για πρόοδο που αναμέναμε, εισπράξαμε οπισθοδρόμηση, μετατραπήκαμε από «άνω βλέποντες» άνθρωποι σε έρποντες, χαμερπείς, ταπεινωμένοι δούλοι.

Όμως, μήπως άγιοί μας, σας κουράσαμε με τα παρακάλια μας, αν και είμαστε σίγουροι ότι η πατρική κι η αδερφική σας καρδιά, με τη Χάρη του Χριστού μας, χίλιες φορές τώρα δεν κουράζονται, σε περίπτωση που τότε αυτοί, που ζούσαν στη γη κουράζονταν μια φορά.

Πάντα όμως και τότε και τώρα το ίδιο συμβαίνει, καθώς τρέχουν παντού και βοηθούν, ως καταξιωθέντα τέκνα του Χριστού, του Οποίου έχουν τη Χάρη, όσους με ζωντανή πίστη σας επικαλούνται, γιατί πλέον δεν περιορίζονται απ’ αυτό εδώ το υλικό σώμα, τον χώρο και τον χρόνο.

Λοιπόν, πρεσβεύσατε και για μας, άγιοι του Χριστού μας, για όλους όσους σας αγαπούμε από τα βάθη της καρδιάς μας. Οι πρεσβείες σας να αφορούν πρωτίστως την δική μας Πατρίδα, γιατί αν αυτή δεν είναι ελεύθερη, ανεξάρτητη κι αδέσμευτη, όπως σήμερα, λόγω της οικονομικής κρίσης, δεν μπορεί ν’ αναπτυχθεί δημιουργικά κι εποικοδομητικά κανένας τομέας δραστηριότητας ή ευημερίας, ούτε βέβαια κι η Ορθοδοξία, η οποία βάναυσα χειμάζεται. Ίσως αυτό το πλαίσιο της Εθνικής μας υπόστασης τώρα βρίσκεται σε χειρότερη μοίρα από τότε, την Τουρκοκρατία, που μας ανάγκασε να κλεινόμαστε μέσα στο κρυφό σχολειό και να βγούμε κλέφτες στο κλαρί.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Χριστός μας με τις δικές σας πρεσβείες σε όλα μπορεί να χρησιμοποιήσει την Παντοδυναμία Του και σίγουρα θα το κάνει, όπως λέτε κι εσείς οι άγιοι στις προφητείες σας. Περιμένει όμως ο Χριστός μας να δει και τη δική μας διόρθωση, μεταστροφή και μετάνοια. Δηλαδή, να γίνουμε συνειδητοποιημένοι χριστοί πατριώτες.

Γι' αυτό η στάση μας οφείλει να διακατέχεται από αγωνιστικό παλμό, φιλότιμο, εντιμότητα, φερεγγυότητα κι αισιοδοξία, αφού η τελική νίκη είναι του Χριστού, οπότε με βεβαιότητα, «το ποθούμενο θα έρθει» σε όλα τα επίπεδα και για τον καθένα μας χωριστά ως πνευματική προσωπική αναγέννηση.