«Η πρώτη έποικος»: Φ. Παπαδημητρίου, Εκδόσεις Πηγή 2025

Μια οικογενειακή σάγκα, μια ιστορία ενηλικίωσης, μαζί με έρωτες και θανάτους, μπλέκονται μεταξύ τους και δημιουργούν ένα σύμπαν άλλοτε ζηλευτό και άλλοτε ζοφερό. Το βιβλίο βασίζεται στην πραγματική ιστορία της Κατερίνας Πλέσσου-Κράμερ, της πρώτης Ελληνίδας κατοίκου της καινούργια ηπείρου της Αυστραλίας.
Μια γυναίκα με ζωή κινηματογραφική, που η μοίρα την έφερε συμπρωταγωνίστρια σε σημαντικά ιστορικά γεγονότα της Ελλάδας. Γεννήθηκε στη Πλεσίβιτσα Ηπείρου, το σημερινό πλαίσιο Φιλιατών, στις αρχές του 18ου αιώνα, έζησε στα Γιάννενα στην αυλή του Αλή Πασά, ήταν κόρη της Βασιλικής Πλέσσου, ερωμένης του Μουχτάρ, παντρεμένη γυναίκα, χριστιανή, πρωτότοκου γιου του Αλή Πασά, ο πατέρας της ο Γιώργης ήταν έμπορος στις Σέρρες και πάντα απουσίαζε, ανιψιά της Βασιλικής Κονταξή αγαπημένη του Αλή Πασά, αρραβωνιάστηκε τον Ιωάννη Κωλέττη, μετέπειτα πρωθυπουργό της Ελλάδος, και φυγαδεύτηκε με το χαρέμι του Μουχτάρ στο Τεπελένι, λίγο πριν από τη μεγάλη σύρραξη του Αλή με τον σουλτάνο. Βρίσκεται κατόπιν στις Σέρρες με τον πατέρα της και κατεβαίνουν μαζί να πολεμήσουν στο πολιορκημένο Μεσολόγγι, πολεμάει τους Τουρκαλάδες και τους Αλβανούς, θα γνωρίσει την πείνα, τον φόβο, τον χαλασμό και τους σκοτωμένους, γνωρίζει τον λόρδο Βύρωνα και μήνες πριν από τη μεγάλη έξοδο, μεταφέρεται στον Κάλαμο, το υπό βρετανική διοίκηση μικρό νησί του Ιονίου. Εκεί θα την ερωτευτεί ο Άγγλος διοικητής Τζέημς Κράμερ, θα την παντρευτεί και μαζί του θα πάνε στην Κέρκυρα, την Ιρλανδία, τη Αγγλία και θα καταλήξει το 1835 στην Αυστραλία, θα κάνει έντεκα παιδιά και στην Αυστραλία θα ζήσει μέχρι τον θάνατό της το 1907.
Τα γεγονότα αυτά είναι πραγματικά.
Η Κατερίνα ερωτεύτηκε και τόλμησε. Αγάπησε τον Μανώλη τον μαθητευόμενο κάλφα. Έμαθε να χορεύει και να διαβάζει. Δεν υπολόγιζε τα πλούτη, τα γρόσια και τα λούσα. Η Κατερίνα-Ρουσσώ δεν θα σκύψει το κεφάλι της σε κανέναν. Το αίμα της πήρε φωτιά για την επανάσταση και την ελευθερία της πατρίδας της. Η δικιά της ζωή θα παρασυρόταν σε μια δίνη από εμφυλίους πολέμους των σκλαβωμένων Ελλήνων και ξεσηκωμούς. Έζησε πράγματα που δεν μπορούσε να φανταστεί το παιδικό μυαλό της, ύψωσε το ανάστημά της, αγάπησε τη θάλασσα, που την οδήγησε σε μέρη μακρινά και άγνωστα και έφθασε μέχρι την άκρη του κόσμου! Υπήρξε ερωμένη, πολεμίστρια, τροφός, σύζυγος, μάνα…
Οι απώλειές της πολλές…Δεν σταματούσε να θάβει αγαπημένους της. Οι ακρωτηριασμοί της ζωής της. Κάθε αποχαιρετισμός κι ένα άδειασμα, ένα επώδυνο τετελεσμένο. Νόμισε ότι τους είχε συνηθίσει, όταν ζεις μέσα στον πόλεμο, ο θάνατος μένει μαζί σου, τον έχεις φιλοξενούμενο στην πόλη σου, στον τόπο σου κι έρχεται η ώρα που τον βάζεις στο σπίτι σου. Είναι νομοτελειακό και μοιρολατρικά τον αποδέχεσαι. Κι η αποδοχή αυτή δεν σταματάει τον πόνο, αλλά τον μουδιάζει, τον κάνει να θάβεται πιο βαθιά, καθώς παίρνει τα ηνία το ένστικτο της ζωής και της επιβίωσης.
Η Κατερίνα Πλέσσου-Κράμερ ποτέ δεν φάνηκε, έζησε δίπλα σε τρανές μορφές της χώρας της, σπουδαίους πρωταγωνιστές της ιστορίας που θα τις θυμόταν και θα τις μνημόνευε ο κόσμος για πολλά-πολλά χρόνια, που θα μάθαιναν για αυτούς τα παιδιά στα σχολεία τους. Στη σκιά τους αντρώθηκε, από τις πράξεις τους μπολιάστηκε άλλοτε με αγάπη και άλλοτε με μίσος, πήρε από τη λάμψη τους, αλλά στη σκιά παρέμεινε, άλλοτε θεατής και άλλοτε κομπάρσος στον θίασό τους, ελαφροπατώντας στο χώμα της ιστορίας, αφήνοντας τα αχνά της αποτυπώματα, απαρατήρητα δίπλα στα βαθιά χνάρια των πρωταγωνιστών της.
Παρακολουθώντας τη ζωή της Κατερίνας, βιώνουμε τα πιο συγκλονιστικά ιστορικά γεγονότα της Ελλάδος του εικοσιένα, καθώς η πρωταγωνίστρια, από κάποιες προσταγές της μοίρας, είναι παρούσα στη φωτιά του ξεσηκωμού, δίπλα σε ανθρώπους που σημάδεψαν την ιστορία της χώρας.
Τα όπλα της συγγραφέως Φωτεινής Παπαδημητρίου είναι η ευρεία ιστορική γνώση, η βαθιά κατανόηση και η ευχέρεια στον χειρισμό μιας σύνθετης δομής, οδηγώντας τον αναγνώστη δια της μέθεξης στην κάθαρση.
Ένα φιλόδοξο μυθιστόρημα, καθώς πέρα από την έκτασή του, φλερτάρει και αξιοποιεί πολλά λογοτεχνικά είδη.
Ένα ιστορικό σπαρακτικό μυθιστόρημα που σε θυμώνει, σε σαγηνεύει και στο τέλος σου ραγίζει την καρδιά.
Ένα ιστορικό μυθιστόρημα για τη βαθιά και σπαρακτική διαδρομή μιας γυναίκας προς τη χειραφέτηση, στην Ελλάδα του 19ου αιώνα.
Ένα από τα ωραιότερα μυθιστορήματα που έχουμε διαβάσει εδώ και πολύ καιρό.
Ένα ιστορικό σπαρακτικό μυθιστόρημα που σε θυμώνει, σε σαγηνεύει και στο τέλος σου ραγίζει την καρδιά.
Διαβάστε το.
Η Φωτεινή Παπαδημητρίου γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Γιάννινα. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή της πόλης των Γιαννίνων, ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή και έκτοτε ασκεί το επάγγελμα της παιδιάτρου, διατηρώντας δικό της ιατρείο στην πόλη. Δηλώνει λάτρης της ιστορίας των τόπων, της ιστορίας των ανθρώπων και των ταξιδιών. Το 2022 κυκλοφόρησε το 1ο της μυθιστόρημα από τις εκδόσεις «Πηγή», με τίτλο «Το Δεσποτάτο της λίμνης» που εξελίσσεται στην υστεροβυζαντινή εποχή.
Κώστας Α. Τραχανάς
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ