Τα κυβερνητικά προγράμματα για τη στέγαση είναι εξαιρετικά, πλην όμως θα αρχίσουν να αποδίδουν ορατά αποτελέσματα μετά από τουλάχιστον μια τριετία.
Η ΠΟΜΙΔΑ προτείνει την άμεση νομοθέτηση ενός τριετούς ισχύος, one-time μεταβατικού μέτρου - γέφυρας, με την εξής απλή προσθήκη στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος:
«Στο ισχύον εδάφιο υπό στοιχείο α) της παρ. 3 του άρθρο 38 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 4172/2013) (Σημ.: Αν ο εκμισθωτής ή ο παραχωρών είναι φυσικό πρόσωπο εκπίπτει ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) για δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες του ακινήτου.) προστίθεται δεύτερη πρόταση ως εξής:
«Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 100% αν το εισόδημα προέρχεται από νέα εκμίσθωση κατοικίας ελάχιστης τριετούς μισθωτικής διάρκειας με ημερομηνία έναρξης από την 1.1.2024 έως και 31.12.2026 και για τα πρώτα τρία (3) έτη της κάθε μίσθωσης, εφόσον η κατοικία εκμισθώνεται προς φυσικά πρόσωπα για χρήση ως κύρια κατοικία τους και ήταν κενή τουλάχιστον καθόλο το έτος 2023 ή διέθετε ενεργό ΑΜΑ βραχυχρόνιας μίσθωσης την 31.12.2023.»» .
Η υιοθέτηση του μέτρου αυτού, χωρίς εξαιρέσεις, κριτήρια και «ναι μεν αλλά» αποτελεί μονόδρομο για την άμεση επίλυση του στεγαστικού γιατί θα αναστρέψει εντελώς την σημερινή εικόνα της αγοράς, κάνοντας τους ιδιοκτήτες να σπεύσουν να αναζητήσουν ενοικιαστές ώστε να επωφεληθούν του μέτρου, και θα ωφελήσει όλους τους εμπλεκόμενους:
o Τους ενοικιαστές γιατί θα βρουν αμέσως σπίτι και θα αποκλιμακωθούν τα ενοίκια.
o Τους ιδιοκτήτες που με το κίνητρο αυτό θα παρακινηθούν να αξιοποιήσουν τις κενές κατοικίες τους προς όφελος αυτών αλλά και της κοινωνίας.
o Τους ιδιοκτήτες με τις παλαιές μισθώσεις γιατί η εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης θα ομαλοποιήσει την αγορά και θα καταστήσει άνευ αντικειμένου κάθε πρόταση για επιβολή ενοικιοστασιακών μέτρων σε βάρος τους.
o Το Κράτος γιατί είναι ο μόνος τρόπος να λυθεί άμεσα και αποτελεσματικά το πρόβλημα στη στέγαση μισθωμένης κατοικίας, χωρίς ουσιαστική δημοσιονομική απώλεια!
Υπενθυμίζουμε ότι με παρόμοια ρύθμιση που προτάθηκε από την ΠΟΜΙΔΑ και υιοθετήθηκε από την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - (Κώστας Σημίτης - Ευάγγελος Βενιζέλος, Βάσω Παπανδρέου, Γεώργιος Δρυς) για το 15μηνο διάστημα Οκτωβρίου 1999 - Δεκεμβρίου 2000, αντιμετωπίστηκε άμεσα και αποτελεσματικά το στεγαστικό πρόβλημα των σεισμοπλήκτων που προέκυψε από το σεισμό της Πάρνηθας (7.9.1999). (ΣΗΜ.: Αποφ. ΥΠΕΧΩΔΕ 3876/14.9.1999 και Ν.4947/12.10.1999, άρθρο 18, παρ. 5 Ν. 2768/1999, ΦΕΚ 273Α΄).
Ο κ. Παραδιάς παρουσίασε τέλος και τα 20 σοβαρότερα εκκρεμή αιτήματα που απασχολούν τους ιδιοκτήτες ακινήτων (παρατίθενται στο τέλος του δελτίου τύπου).
Στον χαιρετισμό της κατά την έναρξη του συνεδρίου η Πρόεδρος του ΕΒΕΑ κα Σοφία Κουνενάκη - Εφραίμογλου τόνισε ότι η ιδιωτική ακίνητη περιουσία είχε πάντα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της οικονομίας και ότι οι ιδιοκτήτες κατά την περίοδο της κρίσης συνέβαλαν στην επιβίωση χιλιάδων επιχειρήσεων με το πάγωμα των μισθωμάτων. Ζήτησε ολοκλήρωση του κτηματολογίου και των δασικών χαρτών καθώς και κίνητρα για ποιοτική ανάπτυξη της αγοράς.
Ο κ. Κωστής Χατζηδάκης, Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, εκπρόσωπος του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, ανακοίνωσε την επέκταση της αναστολής του ΦΠΑ για έναν ακόμη χρόνο - μέχρι το τέλος του 2025- καθώς και τη λήψη μέτρων περιορισμού της Golden Visa, αύξηση των ορίων αλλά και εξαίρεση για τα διατηρητέα ακίνητα για τα οποία θα ισχύει χαμηλότερο ελάχιστο όριο «ώστε να κατευθύνουμε κεφάλαια σε μια κατηγορία ακινήτων, η οποία τα έχει ιδιαιτέρως ανάγκη». Σε σχέση με την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για την τριετή φοροαπαλλαγή νέων μισθώσεων ο υπουργός τόνισε: «Είναι κάτι που έχουμε συζητήσει στο υπουργείο. Είναι μία πρόταση που δεν μπορεί εύκολα να απορριφθεί. Έχω δώσει οδηγίες στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου να κάνουν τις σχετικές μελέτες, ώστε να δούμε και με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ τον πραγματικό αριθμό των ακινήτων και να κάνουμε με βάση τα στοιχεία αυτά μία ανάλυση κόστους-οφέλους. Προκειμένου να είμαστε σίγουροι από τον έλεγχο και τις διασταυρώσεις που θα κάνουμε, τόσο τον πραγματικό αριθμό των κενών διαμερισμάτων αλλά και για όλες τις υπόλοιπες παραμέτρους. Έτσι ώστε η απόφαση που θα πάρουμε να βασίζεται σε περισσότερα δεδομένα». Υπενθύμισε δε τις δράσεις για τη στεγαστική πολιτική που έχει υλοποιήσει η κυβέρνηση, όπως η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 35 % από το 2019, η κατάργηση του φόρου γονικών παροχών-δωρεών έως τις 800 χιλ. ευρώ, ο διπλασιασμός του ορίου επένδυσης για την Golden Visa από τις 250.000 στις 500.000 ευρώ για περιοχές μεγάλης ζήτησης, η ρύθμιση της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Ο κ. Νίκος Παππάς, π. Υπουργός Επικρατείας, εκπρόσωπος του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Στέφανου Κασσελάκη, τόνισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει θετικά οποιοδήποτε μέτρο μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της προσφοράς ακινήτων και στη βελτίωση του κτιριακού αποθέματος. Επεσήμανε την ανάγκη καταγραφής των κλειστών ακινήτων ενώ για την έκπτωση του ΕΝΦΙΑ στα ασφαλισμένα ακίνητα ανέφερε στα μικρά ακίνητα η έκπτωση είναι πάντα χαμηλότερη από το ασφάλιστρο. Επίσης δήλωσε ανοιχτός σε διάλογο για αλλαγές στην Golden Visa.
Ο κ. Δημήτριος Μάντζος, Βουλευτής Επικρατείας, εκπρόσωπος του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ. Νίκου Ανδρουλάκη, άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για το θέμα της Golden Visa ζητώντας αναστολή και όχι περιορισμό της, αλλά και για το γεγονός ότι δεν αξιοποίησε το Ταμείο Ανάκαμψης για παραγωγή κοινωνικής κατοικίας. «Η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, είπε, φαίνεται να συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος χωρίς επιπτώσεις στα δημόσια έσοδα». Τάχθηκε δε υπέρ της προοδευτικής φορολόγησης ιδιοκτησίας, κληρονομιάς και εισοδήματος.
Ο κ. Γιάννης Σκάλκος, Πολιτευτής - Εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΥΣΗΣ και του Προέδρου της κ. Κυριάκου Βελόπουλου στάθηκε στις δυσκολίες και σε θέματα διαφθοράς στις συναλλαγές και τη γενικότερη δραστηριότητα σε σχέση με την ακίνητη ιδιοκτησία. Θεώρησε δε θετική την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για τα κενά ακίνητα.
Ο κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσίασε τις γενικές αρχές της πολεοδομικής μεταρρύθμισης τονίζοντας ότι στόχος είναι το μέγιστο περιβαλλοντικό αποτέλεσμα με την ελάχιστη επιβάρυνση από την πλευρά της απαξίωσης περιουσιακών στοιχείων. Είπε ότι θα πρέπει να υπάρξει ισορροπία ανάμεσα στην οργανωμένη πολεοδομική ανάπτυξη και το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ελεύθερης ανάπτυξης της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Ανέφερε επίσης ότι θα εξετάσει προσεκτικά την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για την δυνατότητα μονομερούς διόρθωσης των συμβολαίων και των συστάσεων.
Ο κ. Χάρης Θεοχάρης, Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αρμόδιος για τη Φορολογική Πολιτική, τόνισε ότι το νέο μητρώο ιδιοκτησίας και χρήσης ακινήτων της ΑΑΔΕ θα βοηθήσει να λυθούν σημαντικά προβλήματα. Ανέφερε επίσης ότι προχωρά η επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σε οικισμούς όπου δεν λειτουργεί σήμερα ενώ παράλληλα προχωρά με γοργό ρυθμό η διαδικασία για τις ενστάσεις που έχουν υποβάλει οι Δήμοι.
Ο κ. Κωνσταντίνος Κυρανάκης, Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το Εθνικό Κτηματολόγιο, αναφέρθηκε στα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων στις μεταβιβάσεις ενώ ανέφερε ότι την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε το πρώτο συμβόλαιο με τη νέα ψηφιακή διαδικασία, στη Θεσσαλονίκη με ολοκλήρωση της μετεγγραφής σε 14 λεπτά. Σημείωσε τα πιστοποιητικά (περί μη οφειλής ΤΑΠ κ.ά.) που καταργήθηκαν, την διαδικασία ψηφιοποίησης των υποθηκοφυλακείων ενώ ανήγγειλε ότι σύντομα οι πληροφορίες για τα ακίνητα θα περιληφθούν στο ψηφιακό «πορτοφόλι» gov.gr.
Ο κ. Βασίλης Σπανάκης, Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης τάχθηκε υπέρ της πρότασης της ΠΟΜΙΔΑ για την τριετή φοροαπαλλαγή ενώ αναφέρθηκε και στις στεγαστικές ανάγκες των εργαζομένων στις τουριστικές περιοχές.
Ο κ. Γιώργος Πιτσιλής, Διοικητής της ΑΑΔΕ ανήγγειλε ότι την ερχόμενη εβδομάδα θα ανοίξει η πλατφόρμα για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ για τα ασφαλισμένα ακίνητα όπου οι ιδιοκτήτες θα δουν τα ακίνητά τους και ότι στόχος για εφέτος είναι ο ΕΝΦΙΑ να ανοίξει ένα μήνα νωρίτερα ώστε να πληρωθεί σε 11 δόσεις αντί για 10. Ανέφερε επίσης ότι με την ψηφιακή πλατφόρμα myproperty χιλιάδες συναλλαγές διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά.
Ο κ. Χάρης Δούκας, Δήμαρχος Αθηναίων εξέφρασε το ενδιαφέρον του Δήμου για την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ να περιέλθουν στους Δήμους ώστε να αξιοποιηθούν ως κοινωνική κατοικία τα αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα ενώ σε σχέση με τον τουρισμό είπε ότι ο Δήμος έχει αναθέσει μελέτη φέρουσας ικανότητας ώστε σε συνεννόηση με τα ξενοδοχεία και τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης να διασφαλιστεί βιώσιμος τουρισμός.
Ο κ. Γιώργος Ρούσκας, Πρόεδρος των Συμβολαιογράφων επεσήμανε τις μεγάλες δυσκολίες στις συναλλαγές λόγω γραφειοκρατικών αγκυλώσεων και καθυστερήσεων στην ανταπόκριση υπηρεσιών του Δημοσίου όπως το Κτηματολόγιο και οι ΔΟΥ. Τόνισε δε ότι για όποια πιστοποιητικά ζητά η Πολιτεία θα πρέπει παράλληλα να υπάρχει ψηφιακή και εύκολη διαδικασία έκδοσής τους. «Απέχουμε ακόμα από το να δώσουμε γρήγορες και ασφαλείς λύσεις στη μεταβίβαση ακινήτων», πρόσθεσε.
Ο κ. Λευτέρης Ποταμιάνος, Πρόεδρος Μεσιτών Αθηνών - Αττικής τόνισε την ανάγκη δυνατότητας των ιδιοκτητών να μπορούν να διορθώσουν τους ιδιοκτησιακούς τίτλους τους και τις πράξεις σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας ώστε να μην ματαιώνονται οι δικαιοπραξίες. Ανέφερε δε ότι η αυξημένη ζήτηση είναι δείγμα υγείας της αγοράς αλλά το πρόβλημα είναι η μειωμένη προσφορά που οφείλεται στην περίοδο της κρίσης.
Στο ενημερωτικό τμήμα του Συνεδρίου:
Ο κ. Απόστολος Ευθυμιάδης, Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος ΕΜΠ - PhD MIT, αναφέρθηκε στην ανάγκη εξοικονόμησης ενέργειας στα υπάρχοντα κτίρια, η υλοποίηση της οποίας δεν είναι δυνατή υπό τις σημερινές συνθήκες κόστους χωρίς ουσιαστική κρατική βοήθεια των ιδιοκτητών τους.
Η κ. Βασιλική Παραδιά, Δικηγόρος Α.Π., ανέλυσε τις νέες διατάξεις που διέπουν την κτηματογράφηση, την διόρθωση προδήλων σφαλμάτων και τη μεταγραφή των εμπραγμάτων δικαιοπραξιών στα Κτηματολογικά γραφεία της χώρας.
Ο κ. Μάνος Κρανίδης, Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, αναφέρθηκε στους κινδύνους από την έμμεση κατάργηση της νόμιμης εκτός σχεδίου δόμησης η οποία έχει προβληματίσει τόσο τους ιδιοκτήτες, όσο και τον τεχνικό κόσμο ολόκληρης της χώρας.
Ο κ. Νίκος Κεχαγιάογλου, Ασφαλιστικός Σύμβουλος της ΠΟΜΙΔΑ αναφέρθηκε στην ανάγκη ασφάλισης των ιδιωτικών κτιρίων από τις φυσικές καταστροφές και ιδιαίτερα στην έκπτωση 10% από τον συνολικό ΕΝΦΙΑ κάθε ασφαλισμένης κατοικίας.
Ο κ. Ηλίας Παπαδόπουλος, Μηχανικός Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων της εταιρίας HUAWEI TECHNOLOGIES S.A. αναφέρθηκε στην μεγάλη αποδοτικότητα της εγκατάστασης σύγχρονων Οικιακών Φωτοβολταϊκών συστημάτων, τα οποία μάλιστα επιδοτούνται κατά σημαντικό ποσοστό από το ειδικό πρόγραμμα του ΥΠΕΝ.
1. Ουσιαστική μείωση των συντελεστών του φόρου εισοδήματος μισθωμάτων, κυρίως των νέων μισθώσεων κενών κατοικιών για 3ετία.
2. Κατάργηση κάθε μορφής συμπληρωματικού φόρου στον ΕΝΦΙΑ.
3. Έκπτωση των νομίμων δαπανών τρέχουσας συντήρησης, επισκευής και ασφάλισης των κτιρίων.
4. Ηλεκτρονική απόδοση ΑΦΜ πολυκατοικιών και επαναφορά της αυτοτελούς φορολόγησης των μισθωμάτων κοινοχρήστων χώρων.
5. Πλήρης αποκατάσταση της δυνατότητας νόμιμης εκτός σχεδίου δόμησης.
6. Δυνατότητα μονομερούς διόρθωσης συμβολαίων και πράξεων συστάσεως οριζοντίου ιδιοκτησίας.
7. Αναγνώριση των ιδιωτικών δικαιωμάτων στους δασικούς χάρτες.
8. Μονομερής κατάργηση του δικαιώματος υψούν με ενσωμάτωση του ποσοστού συνιδιοκτησίας σε άλλες ιδιοκτησίες.
9. Αυτόματη διακοπή χρέωσης δημοτικών τελών με τη διακοπή ρευματοδότησης των κενών ακινήτων.
10. Διαρκής δυνατότητα δήλωσης αδήλωτων επιφανειών με ευνοϊκούς όρους και κλιμακωτά πρόστιμα.
11. Καθορισμός ανώτατου ορίου προστίμων και πρόσθετων φόρων έως το 50% της βασικής οφειλής.
12. Πενταετής παραγραφή κάθε είδους οφειλών προς ΟΤΑ.
13. Επιτάχυνση της διαδικασίας μεταγραφών εμπραγμάτων δικαιοπραξιών / διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων.
14. Διαρκής δυνατότητα δήλωσης ακινήτων στο Κτηματολόγιο.
15. Κατάργηση του «αναλογικού τέλους 1‰ επί της αξίας των κτηματογραφημένων ακινήτων.
16. Κατάργηση του πάγιου κτηματογραφικού τέλους των πιλοτικών προγραμμάτων.
17. Διατηρητέα: Επιδότηση της ανακαίνισης & λειτουργία της μεταφοράς συντελεστή δόμησης, φορολογικές ελαφρύνσεις ιδιοκτητών.
18. Βραχυχρόνιες Μισθώσεις: Απλοποίηση της νέας εισπρακτικής γραφειοκρατίας των νέων τελών διαμονής και περιβάλλοντος.
19. Εμπορικά μισθώματα: Τερματισμός του «πλαφόν» 3% που η συνέχισή του εγκυμονεί Ενοικιοστάσιο στις επαγγελματικές μισθώσεις
20. Ολοκλήρωση της εκκαθάρισης των εκκρεμουσών αποζημιώσεων COVID.